نام علمی میخک Syzygium aromaticum است و خواص میخک برای تقویت رحم در زنان، لاغری، کمک به درمان دیابت، تقویت حافظه و حتی تقویت اسپرم در مردان و حتی درمان ریزش مو بر همگان عیان است. در این مقاله سعی کردیم خواص و مضرات میخک را برای شما به‌طور کامل شرح دهیم.
یکتا مگ | سرویس سلامت – میخک معمولاً به‌عنوان یک ادویه آشپزخانه و در ترکیب با فلفل، دارچین و زردچوبه و سایر ادویه‌ها برای تهیه پودر ادویه کاری، مورداستفاده قرار می‌گیرد و از روغن میخک نیز در تولید عطرها، صابون‌ها و یا به‌عنوان ماده طعم‌دهنده در لوازم پزشکی و دندان‌پزشکی استفاده می‌شود.
این گیاه به علت زیبایی خاصی که دارد امروز در بیشتر نقاط دنیا به‌عنوان گیاه زینتی پرورش داده می‌شود البته در مناطق سردسیر این گیاه در گلخانه و گرمخانه نگه‌داری می‌شود و در قدیم ادویه‌ای گران‌قیمت بود که تنها پادشاهان و ثروتمندان می‌توانستند از آن استفاده کنند.
خواص میخک ازنظر حقایق علمی
میخک از گل میخک که روی درخت می‌روید، به دست می‌آید و از خانواده گیاهانی موسوم به موردیان است و گیاهی همیشه‌سبز است و در نواحی استوایی و نیمه گرمسیری می‌روید. بخش‌های مختلف این گیاه یعنی ساقه، غنچه خشک‌شده و برگ‌های آن برای تولید دارو و… استفاده می‌شود. روغن میخک هم دارای خواص درمانی است.
هزاران سال است که در چین و هند از خواص دارویی میخک در کنار استفاده از آن به‌عنوان ادویه بهره می‌برند:
- در طب هندی آیورودا از آن برای رفع بوی بد دهان و پوسیدگی دندان‌ها استفاده می‌کنند.
- چای میخک برای تسکین احتقان کاربرد دارد.
- در طب چینی برای افزایش میل جنسی استفاده می‌شود.
- میخک آسیاب شده در درمان بریدگی‌های سطحی مفید است.
- از روغن میخک برای درمان نفخ شکم، ترک‌های پوستی و سردرد استفاده می‌شود.
جالب است بدانید که با اضافه کردن چند قطره روغن میخک به آب می‌توانید حشرات مزاحم را هم دور کنید.
ارزش غذایی
انرژی: ۴۷ کیلوکالری – ۲ درصد میزان توصیه‌شده
کربوهیدرات: ۱۰٫۵۲ گرم – ۸ درصد میزان توصیه‌شده
پروتئین: ۳٫۲۷ گرم – ۶ درصد میزان توصیه‌شده
چربی کل: ۰٫۱۵ گرم – ۰٫۵ درصد میزان توصیه‌شده
فیبر رژیمی: ۵٫۴ گرم – ۱۴ درصد میزان توصیه‌شده
فولات: ۶۸ میکروگرم – ۱۷ درصد میزان توصیه‌شده
نیاسین: ۱٫۰۴۶ میلی گرم – ۶٫۵ درصد میزان توصیه‌شده
اسید پانتوتنیک: ۰٫۳۳۸ میلی گرم – ۷ درصد میزان توصیه‌شده
پیریدوکسین: ۰٫۱۱۶ میلی گرم – ۹ درصد میزان توصیه‌شده
ریبوفلاوین: ۰٫۰۶۶ میلی گرم – ۵ درصد میزان توصیه‌شده
تیامین: ۰٫۰۷۲ میلی گرم – ۶ درصد میزان توصیه‌شده
ویتامین آ: ۱۳ واحد – ۰٫۵ درصد میزان توصیه‌شده
ویتامین ث: ۱۱٫۷ میلی گرم – ۲۰ درصد میزان توصیه‌شده
ویتامین ای: ۰٫۱۹ میلی گرم – ۱ درصد میزان توصیه‌شده
ویتامین کا: ۱۴٫۸ میکروگرم – ۱۲ درصد میزان توصیه‌شده
سدیم: ۹۴ گرم – ۶ درصد میزان توصیه‌شده
پتاسیم: ۳۷۰ گرم – ۸ درصد میزان توصیه‌شده
کلسیم: ۴۴ میلی گرم – ۴ درصد میزان توصیه‌شده
مس: ۰٫۲۳۱ میلی گرم – ۲۷ درصد میزان توصیه‌شده
آهن: ۱٫۲۸ میلی گرم – ۱۶ درصد میزان توصیه‌شده
منیزیم: ۶۰ میلی گرم
منگنز: ۰٫۲۵۶ میلی گرم – ۱۱ درصد میزان توصیه‌شده
فسفر: ۹۰ میلی گرم – ۱۳ درصد میزان توصیه‌شده
سلنیوم: ۷٫۲ میکروگرم – ۱۳ درصد میزان توصیه‌شده
روی: ۲٫۳۲ میلی گرم – ۲۱ درصد میزان توصیه‌شده
بتاکاروتن: ۸ میکروگرم
لوتئین زاکسنتین: ۴۶۴ میکروگرم
خواص طبیعی گل میخک در طب سنتی و طب اسلامی
خشک شده غنچه درخت از دو هزار سال بیش به‌عنوان ادویه به کار می‌رفته است. ازنظر طب قدیم ایران دارای طبع خیلی گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است.
اسانس میخک دارای اوژنول، کاربوفلین، الکل، بنزیلیک، بنزوات دموتیل، فورفوول و اتیلن می‌باشد اوژونول که ماده اصلی تشکیل دهنده آن می‌باشد، آرام کننده و ضدعفونی‌کننده از آن در دندان پزشکی برای آرام کردن درد دندان استفاده می‌شود.
برای رفع دندان درد و گوش درد یک قطره از اسانس میخک و یا روغن آن را روی دندان بمالید و یا در گوش بچکانید.
این گیاه تقویت‌کننده مغز می‌باشد و کسانی که حافظه ضعیف دارند باید از دم‌کرده میخک استفاده کنند.
از سرطان جلوگیری کرده و حتی درمان‌کننده سرطان می‌باشد.
حالت تهوع و استفراغ را برطرف می‌کند، بدین منظور می‌توان ۲ قطره از اسانس میخک را در یک لیوان ریخت و نوشید و یا از یک فنجان دم‌کرده میخک استفاده کرد.
برای رفع سردرد مفید است.
ضعف اعصاب را درمان می‌کند.
در برطرف کردن فلج و لقوه مؤثر است.
برای رفع تنگی نفس مفید است.
جویدن آن بوی بد دهان را برطرف می‌کند ولی مواظب باشید که با زبان تماس نگیرد زیرا باعث سوزش زبان می‌شود.
کسانی که مبتلا به بیماری وسواس هستند برای درمان آن، باید از این گیاه بخورند.
مقوی معده و جهاز هاضمه است.
کبد و کلیه را تقویت می‌کند.
سکسکه را برطرف می‌کند.
کسانی که قطره قطره ادرار می‌کنند برای درمان آن باید چای میخک بنوشند.
برای درمان غذایی و تقویت رحم باید از ۴ گرم میخک، هر روز به‌طور مرتب استفاده نمود.
اشتهاآور است و بدن را تقویت می‌کند.
ضدعفونی‌کننده بسیار خوبی است و می‌توان از آن به‌عنوان کمپرس برای شستشوی زخم‌ها استفاده کرد.
برای آسان کردن زایمان خانم‌های حامله باید در ماه‌های آخر بارداری هر روز چای میخک استفاده کنند و حتی در اتاق‌های زایمان نوشیدن چای آن، زایمان را تسهیل می‌کند.
تب بر و کرم کش است و داروی کرم کش دارای میخک می‌باشند.
برای گردش خون و قلب مفید است.
اسهال و دل درد را درمان می‌کند.
برای برطرف کردن دردهای رماتیسمی ۳ تا ۴ قطره روغن میخک را با ۵ گرم روغن بادام مخلوط کرده و روی قسمت‌های دردناک بمالید.
برای درمان کمر درد، از چای آن و یا ۲ قطر اسانس را با آب گرم و یا چای مخلوط کرده و بنوشید.
گرفتگی عضله را از بین می‌برد.
نوشیدن یک فنجان چای میخک بعد از غذا، گاز و درد معده را از بین می‌برد. (برای تهیه چایی یا دم کردن میخک مقدار ۱۰ گرم میخک را با یک لیتر آب جوش مخلوط کرده و به مدت ۵ دقیقه دم کنید.)
مضرات میخک چیست؟
همان‌طور که گفته شد میخک بسیار گرم است، بنابراین برای گرم مزاجان مناسب نیست و ممکن است باعث ناراحتی کلیه و روده‌ها شود. این گونه افراد باید آن را با صمغ عربی مخلوط کرده و بخورند.
متخصصان اثرات جانبی دیگری هم برای روغن میخک معرفی کرده‌اند؛ مثلاً حساسیت پوستی، ایجاد آزردگی در چشم‌ها و تنفس. یادتان باشد، روغن میخک اشتعال‌زا است و خوردن آن باعث مسدود شدن دریچه‌های تنفسی می‌شود. پس به‌هیچ‌عنوان نباید از آن به صورت خوراکی استفاده کرد. برای مثال، کودکی ۱۵ ماهه با مصرف تنها ۱۰ میلی‌متر از آن دچار نارسایی کبد و از کار افتادن این عضو از بدن خود شده است.
عواقب مصرف این روغن به صورت خوراکی متعدد است: رفتن به حالت اغما، نارسایی کبد، بروز مشکلاتی در انعقاد خون و…. قبل از مصرف هر ماده‌ای باهدف درمان باید حتماً با پزشکان متخصص مشورت کنید. روغن آن می‌تواند باعث خونریزی و افزایش واکنش بدن به داروهایی مانند وارفارین شود.
عوارض جانبی استفاده بیش از حد از گل میخک
گل میخک برای مصرف ایمن است اما به دلیل وجود ایگنول، اگر بیش از حد مصرف شود، ممکن است منجر به برخی عوارض شود که عبارت‌اند از:
- افزایش خونریزی
- کاهش سطح قند خون
- آلرژیک
- مشکلات تنفسی
- تشنج
- حساسیت پوستی
استفاده از میخک در دوران بارداری
در بسیاری از کشورها به‌عنوان ادویه برای غذا استفاده می‌شود و دارای مزایای زیادی است. قبل از تصمیم به مصرف آن در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید. پزشکتان سلامتی شما را ارزیابی می‌کند و اطلاع می‌دهد که با خیال راحت بتوانید از آن استفاده کنید.
استفاده از گل میخک در هنگام بارداری ایمن است، اما فقط به‌عنوان بخشی از غذا مصرف شود و به‌تنهایی مصرف نکنید. اطلاعات تحقیق کافی در مورد این‌که آیا آن را نیز برای استفاده به‌عنوان مکمل دارویی مناسب است یا خیر، وجود ندارد. بهترین کاری که باید انجام دهید این است که مقادیر کمی از گل این گیاه را در غذا خود بریزید و از مصرف آن به صورت دارو اجتناب کنید ولی درنهایت تنها و تنها با اجازه پزشک.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه آبگوشت کلم قمری همدانی با کشک
سخن آخر
میخک ادویه و ماده‌ای معطر است که در غذاها و شیرینی‌های مختلفی استفاده می‌شود. هرچند که مزایای پزشکی مختلفی برای آن عنوان می‌شود، اما نیاز به مطالعه و تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد. اگر شما تجربه خاصی از استفاده از این گیاه پرخاصیت دارید آن را با دیگران در قسمت نظرات در میان بگذارید.
