متفورمین (Metformin) دارویی است که همراه با رژیم غذایی برای کاهش سطح قند خون بالا در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود. متفورمین با کاهش میزان گلوکز جذب‌شده از روده، کاهش میزان تولید گلوکز در کبد و بهبود عملکرد تولید به انسولین عمل می‌کند.
یکتا مگ | سرویس سلامت – متفورمین دارویی است که برای درمان دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری استفاده می‌شود. همچنین برای کمک به پیشگیری از دیابت نوع ۲ در صورتی که در معرض خطر ابتلا به آن هستید، استفاده می‌شود.
دیابت نوع ۲ وضعیتی است که در آن بدن انسولین کافی تولید نمی‌کند یا انسولین تولیدشده به‌درستی کار نمی‌کند. این می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون (هیپرگلیسمی) شود. متفورمین با بهبود نحوه کنترل بدن با انسولین، سطح قند خون شما را کاهش می‌دهد.
معمولاً زمانی برای دیابت تجویز می‌شود که رژیم غذایی و ورزش به‌تنهایی برای کنترل سطح قند خون شما کافی نبوده باشد.
این دارو به شکل متفورمین ۲۵۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ واحدی تولید می‌شود و سوسپانسیون آن نیز در دسترس است.
طریقه مصرف متفورمین
متفورمین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعمل‌های روی برچسب نسخه خود را دنبال کنید و همه راهنماهای دارو یا برگه‌های دستورالعمل را بخوانید. پزشک ممکن است گهگاه دوز مصرفی شما را تغییر دهد. دارو را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید.
متفورمین را همراه با غذا مصرف کنید، مگر اینکه پزشک به شما دستور دیگری بدهد. برخی از انواع متفورمین فقط یک‌بار در روز همراه با وعده غذایی در ظهر مصرف می‌شوند.
قرص را له نکنید، نجوید یا نشکنید و آن را کامل قورت دهید.
برخی از قرص‌ها با پوسته‌ای ساخته می‌شوند که در بدن جذب یا ذوب نمی‌شود. بخشی از این پوسته ممکن است در مدفوع شما ظاهر شود. این طبیعی است و اثربخشی دارو را کم نمی‌کند.
ممکن است بعد از مصرف دارو قند خون پایین (هیپوگلیسمی) داشته باشید و احساس گرسنگی، سرگیجه، تحریک‌پذیری، گیجی، اضطراب یا لرزش شدید داشته باشید. برای درمان سریع هیپوگلیسمی، یک منبع قندی سریع الاثر (آبمیوه، آب‌نبات سفت، کشمش یا نوشابه غیر رژیمی) بخورید یا بنوشید.
در صورت داشتن هیپوگلیسمی شدید، پزشک ممکن است کیت تزریق گلوکاگون را تجویز کند. مطمئن شوید که خانواده یا دوستان نزدیک شما می‌دانند که چگونه این تزریق را در مواقع اضطراری به شما انجام دهند.
سطح قند خون می‌تواند تحت تأثیر استرس، بیماری، جراحی، ورزش، مصرف الکل یا حذف وعده‌های غذایی قرار گیرد. قبل از تغییر دوز یا برنامه دارویی خود از پزشک خود سؤال کنید.
در حین مصرف این دارو ممکن است پزشک از شما بخواهد ویتامین B۱۲ اضافی مصرف کنید. فقط مقدار ویتامین B۱۲ را که پزشک تجویز کرده است مصرف کنید.
عوارض مصرف متفورمین
در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک به متفورمین، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید. علائم آلرژیک شامل کهیر؛ تنفس دشوار؛ تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو می‌باشد.
برخی از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند دچار اسیدوز لاکتیک می‌شوند که می‌تواند کشنده باشد. در صورت داشتن علائم حتی خفیف مانند:
- درد عضلانی غیرمعمول
- احساس سرما
- مشکلات تنفسی
- احساس سرگیجه، سبکی سر، خستگی یا بسیار ضعیف
- درد معده، استفراغ
- ضربان قلب آهسته یا نامنظم
عوارض جانبی رایج متفورمین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قند خون پایین
- حالت تهوع یا ناراحتی معده
- اسهال
مصرف داروی متفورمین در هنگام بارداری یا شیردهی نوزاد
مصرف متفورمین در دوران بارداری چه به‌تنهایی و چه همراه با انسولین بی‌خطر است.
متفورمین و شیردهی
اگر پزشک یا ماما گفت که کودک شما سالم است، می‌توانید در دوران شیردهی از متفورمین استفاده کنید. متفورمین در مقداری ناچیز وارد شیر مادر می‌شود و در هیچ نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌شود با عوارضی همراه نبوده است.
انتظار نمی‌رود متفورمین عوارض جانبی بر روی کودک ایجاد کند، اما اگر کودک شما علائم زیر را داشت با پزشک خود مشورت کنید.
- مثل همیشه خوب تغذیه نمی‌کند.
- به‌طور غیرعادی خواب‌آلود به نظر می‌رسد.
- به‌طور غیرعادی به نظر می‌رسد.
- رنگ‌پریده تر به نظر می‌رسد یا بیشتر از حد معمول عرق کرده است.
- گرسنه‌تر از حد معمول به نظر می‌رسد.
طریقه نگهداری
دارو را در ظرف دربسته در دمای اتاق، دور از حرارت، رطوبت و نور مستقیم نگهداری کنید. از یخ‌زدگی نگهداری شود.
دور از دسترس اطفال نگه‌دارید.
داروهای تاریخ گذشته یا داروهایی که دیگر مورد نیاز نیستند را نگه ندارید.
بهترین زمان خوردن قرص متفورمین برای لاغری
تفسیر و تعبیر احتمالی این است که این دارو تغییرهایی که در روده ایجاد می‌کند، اشتها را کاهش می‌دهد و این ممکن است که سطح هورمون لپتین را بالا ببرد و شما احساس سیری کنید و چون اشتها ندارید پس کمتر غذا می‌خورید. این دارو اسیدهای چرب موجود در بدن رو کاهش می‌دهد.
البته به این نکته هم توجه داشته باشید که اگر می‌خواهید کاهش وزنتان همیشگی باشد و وزن زیادی را کم کنید باید علاوه بر مصرف این قرص، رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم را در برنامه‌ی روزانتان قرار بدهید.
| بیشتر بخوانید: افزایش هورمون سروتونین و هورمون های شادی آور |
سخن آخر
متفورمین به دسته‌ای از داروها به نام بیگوانیدها تعلق دارد. دسته‌ای از داروها گروهی از داروها هستند که به روشی مشابه عمل می‌کنند. این داروها اغلب برای درمان شرایط مشابه استفاده می‌شوند.
قرص خوراکی متفورمین برای درمان سطوح بالای قند خون ناشی از دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود. آن‌ها در ترکیب با رژیم غذایی و ورزش استفاده می‌شوند.
منبع: ان اچ اس